Η «τέλεια πρακτική τα κάνει όλα τέλεια», είναι ένας βασικός κανόνας που διδάσκεται σε κάθε ιατρό ειδικευόμενο ξεκινώντας την εκπαίδευσή του.
Είναι πράγματι αυτό αλήθεια και πόσος χρόνος χρειάζεται για να γίνει κάποιος τέλειος και τι είδους ιατρική πρακτική;
Στην τρέχουσα εποχή της ιατρικής κατάρτισης, όπου υπάρχουν διάφορα μοντέλα διδασκαλίας σε ένα πρόγραμμα κατάρτισης για ειδικευόμενους, αυτή η θεωρία που αναφέρθηκε προηγουμένως έχει νόημα αφού δημιουργεί μια αίσθηση ασφάλειας για τους ασκούμενους, ειδικά στην αρχή της σταδιοδρομίας τους.
Η πραγματικότητα όμως είναι εκπληκτικά διαφορετική αφού πολλοί νέοι ιατροί που τελειώνουν την ειδικότητά τους παραδέχονται ότι το επίπεδο ασφάλειας της ανεξάρτητης πρακτικής δεν είναι αυτό που πίστευαν ότι θα ήταν.
Για να επιλυθεί αυτή η διαφορά μεταξύ προσδοκιών και πραγματικότητας, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε τους διαφορετικούς τύπους μάθησης, δηλαδή την παθητική και ενεργητική μάθηση.
Η παθητική μάθηση είναι η απορρόφηση γνώσεων και δεξιοτήτων από την άμεση παρατήρηση των άλλων και την υποσυνείδητη διατήρηση πληροφοριών που συνήθως χρειάζονται πολύ χρόνο για να αυξηθεί και να ενεργοποιηθεί η μάθηση, όπου κάποιος αναλύει προβλήματα καθώς προκύπτουν και ασκεί κριτική σκέψη για να βρει διαφορετικές πιθανές λύσεις, προσαρμοσμένες στο συγκεκριμένο πρόβλημα.
Κάποιος μπορεί να δει την παθητική μάθηση μέσα από διαλέξεις και στρογγυλά τραπέζια και την ενεργητική μάθηση μέσω ατομικής ανάγνωσης και ανάλυσης της τεκμηριωμένης ιατρικής σε επίπεδο ατόμου ή ομάδας.
Πράγματι, έχει δοθεί περισσότερη έμφαση στην ενεργητική μάθηση τις τελευταίες δεκαετίες, καθώς πιστεύεται ότι αυξάνει την ποσότητα της διατηρούμενης γνώσης και τροφοδοτεί το μυαλό της κριτικής σκέψης, το οποίο χρειάζεται περισσότερο από ποτέ, ειδικά στην ιατρική πρακτική.
Ωστόσο, η ενεργή μάθηση καθ’ εαυτή δεν φαίνεται να είναι η προβλεπόμενη λύση για αυτό το δίλημμα ανάμεσα στις προσδοκίες και την πραγματικότητα.
Κατά την έναρξη της ιατρικής εκπαίδευσης, οι νέοι γιατροί αντιμετωπίζουν πολλές προκλήσειςαφού γνωρίζουν τι πρέπει να γίνεται καθημερινά, πώς να αξιολογούν τους ασθενείς, πώς να κάνουν διαγνώσεις και πώς να θεραπεύουν.
Καθώς μεγαλώνουν σε αυτόν τον περίπλοκο τομέα της ιατρικής, συνειδητοποιούν ότι οι διαφορετικές προσεγγίσεις που πρέπει να ακολουθούν είναι πολύ διαφορετικές και μεταβλητές.
Ακόμη και σε αυτόν τον εξελιγμένο χρόνο της ιατρικής που βασίζεται σε τεκμήρια, όπου οι σύνθετες ασθένειες έχουν αλγόριθμους διαχείρισης που έχουν επαληθευτεί από ειδικούς και μεγάλες τυχαιοποιημένες δοκιμές, εξατομικευμένες επιμορφωτικές ενέργειες ασκούνται σε πολλές καθημερινές ιατρικές αποφάσεις.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, θα χρειαστούν ένα ή δύο χρόνια ή και περισσότερο για τους νέους γιατρούς να καταλάβουν ότι οι ώρες αρχίζουν να μετρούν, σηματοδοτώντας το ταξίδι για την τελειότητα.
Φαίνεται κρίσιμο σε αυτήν την εποχή της ιατρικής εκπαίδευσης να ενσωματωθούν και οι δύο μέθοδοι μάθησης και να επιτευχθεί το μέγιστο όφελος και των δύο.
Είναι ένα συνεχές έργο που ξεκινά με την παθητική μάθηση και ωριμάζει με την ενεργητική μάθηση και την κριτική σκέψη.
Οι νέοι θα μάθουν από τους παλιότερους, θα απορροφήσουν διαφορετικά σενάρια και καταστάσεις που θα χτίσουν την πρακτική εμπειρία, την εμπειρία που δεν θα διδάξει το γραπτό υλικό, θα διαβάσουν και θα ακούσουν εκπαιδευτικό υλικό και όταν αυτή η εμπειρία αρχίσει να συσσωρεύεται τότε θα είναι δυνατή η κριτική σκέψη.
Η κριτική σκέψη βασίζεται στη γνώση και την εμπειρία και όχι στην κερδοσκοπία.
Με αυτόν τον τρόπο ο νέος ιατρός θα μπορεί να αναλύει καταστάσεις, να ασκεί κριτική στην ιατρική έρευνα και να εξατομικεύει τη θεραπεία που ταιριάζει στον συγκεκριμένο ασθενή.
Είναι η «τέλεια πρακτική που τα κάνει τέλεια», και όχι οποιαδήποτε πρακτική!
